เมื่อเร็ว ๆ นี้ ดร. Andrew Johnson ผู้ช่วยศาสตราจารย์คณะมานุษยวิทยา มหาวิทยาลัย Stockholm University และนักประวัติศาสตร์อาวุโสผู้ให้คำปรึกษาแก่ Firaxis ผู้พัฒนาเกมซีรีส์ Civilization ได้แสดงความหวังว่าเกม Civilization 7 ที่กำลังอยู่ระหว่างการพัฒนานั้นจะช่วยเป็นแรงบันดาลใจให้ผู้คนหันมาสนใจอ่านหนังสือหาความรู้และศึกษาประวัติศาสตร์กันมากขึ้น
โดยคุณ Johnson เล่าว่าจากที่เคยสอนนักศึกษาระดับปริญญาตรี เขาเห็นว่านักศึกษาเดี๋ยวนี้ไม่ค่อยได้อ่านหาความรู้กันแล้ว และมองว่าบุคคลในประวัติศาสตร์บางคนเช่น Machiavelli อาจจะเป็นที่สนใจได้หากมีโอกาสได้เล่นเป็นคนนี้ เพราะชื่อเป็นที่คุ้นเคยกันอยู่แล้วระดับหนึ่ง
แต่คุณ Johnson มองว่าคงจะดีหากคนรู้สึกสนใจอยากศึกษาประวัติศาสตร์เพราะบุคคลอื่น ๆ อย่างราชินี Amina แห่งอาณาจักร Zazzau ในทวีปแอฟริกา หรือตั้งคำถามว่าราชวงศ์หมิงของจีนต่างจากราชวงศ์ฮั่นอย่างไร เพราะสิ่งสำคัญคือเกม Civilization ไม่ใช่ตำราเรียน แต่เป็นเสมือนยาเสพย์ติดตัวเริ่มต้นที่จะเปิดประตูให้เราไปเสพย์ติดตำราต่าง ๆ ซึ่งเป็นยาเสพย์ติดของแท้ต่างหาก
นอกจากนี้คุณ Johnson ยังชี้ถึงประเด็นปัญหาการแสดงประวัติศาสตร์ในเกมวางแผนด้วย โดยยกตัวอย่างเรื่องพรมแดนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งมีลักษณะต่างจากดินแดนอื่น ๆ บนโลก เพราะเป็นดินแดนมีเขตอำนาจของอาณาจักรต่าง ๆ ทับซ้อนกัน ผู้คนสามารถอยู่ภายใต้การปกครองของทั้งนครรัฐเขมร นครรัฐไทย และนครรัฐลาวได้พร้อม ๆ กัน อาจจะเป็นเมืองขึ้นที่ส่งบรรณาการให้กับทุกอาณาจักร หรือไม่ขึ้นกับใครเลยก็ได้
ทั้งนี้แนวคิดดังกล่าวกลับใช้ในเกมที่ต้องมีการกำหนดเขตแดนต่าง ๆ บนแผนที่อย่างชัดเจนไม่ได้ ซึ่งตรงนี้เขาก็ทำใจแล้วว่าไม่เป็นไร อาจจะพูดถึงไว้ใน Civilopedia หรือส่วนต่าง ๆ ของเกม เพราะอย่างน้อยก็อาจกระตุ้นให้คนสนใจอาณาจักรขอมโบราณและศึกษาเพิ่มเติม
ทว่าปัญหาเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ที่ใหญ่ที่สุดนั้นมาจากความจริงที่ว่า Civilization เป็นเกมที่สามารถเล่นจนชนะได้ ทำให้อาจสื่อได้ว่าประวัติศาสตร์เป็นสิ่งที่สามารถเอาชนะได้ และยังมีโครงสร้างยุคต่าง ๆ เช่น ยุคสำรวจโลกซึ่งสนับสนุนให้ผู้เล่นสร้างกองเรือออกไปพิชิตแดนไกลหรือยึดเป็นเมืองขึ้น ซึ่งคุณ Johnson มองว่าอาจจะยึดตามโลกทัศน์ของชาวยุโรปมากเกินไป ตั้งคำถามว่าการสร้างจักรวรรดิที่ออกล่าเมืองขึ้นนั้นสมควรเป็นแบบอย่างของการ “เอาชนะ” จริง ๆ หรือ
ด้วยเหตุนี้เขาจึงอยากสวนกับแนวคิดที่ผู้คนมักให้ความสำคัญกับประวัติศาสตร์ยุโรปมากเกินไป เพราะเวลาที่คนชื่นชอบประวัติศาสตร์เล่นเกม หลายคนมักจะคุ้นเคยกับประวัติศาสตร์ยุโรปหรือเอเชียตะวันออก แต่กลับไม่สนใจจะศึกษามากไปกว่านั้น เขาจึงอยากต้านแนวคิดที่ว่ายุโรปเป็นดินแดนแห่งความเปลี่ยนแปลงและคึกคัก ขณะที่ดินแดนอื่น ๆ นั้นเน้นขนมธรรมเนียม ลึกลับ และอยู่เฉย ๆ
ในที่นี้คุณ Johnson ตัวอย่างราชวงศ์โจฬะซึ่งเป็นอาณาจักรโบราณในอนุทวีปอินเดีย เป็นสังคมพหุศาสนาที่มีเส้นทางการค้าและอิทธิพลเหนือแถบมหาสมุทรอินเดียและอุษาคเนย์ขณะที่ทางยุโรปเพิ่งจะเริ่มเขียนมหากาพย์ Beowulf และยังมีความเชื่อแบบงมงายอยู่ ด้วยเหตุนี้เขาจึงมองว่าการมีโอกาสได้เข้าถึงพลวัตของดินแดนนอกทวีปยุโรปจึงเป็นเรื่องที่น่าทึ่งมาก ๆ
แปลและเรียบเรียงจาก
PC Gamer
ติดตามข่าวเกมพีซี/คอนโซลอื่น ๆ ได้ที่ Online Station
