เมื่อพูดถึงอุปกรณ์เสริมของเครื่องคอนโซล ตามภาพคุ้นชินของคนส่วนใหญ่มักจะพุ่งเป้าไปที่พวกจอยรูปร่างแปลกๆ ซึ่งเหมาะกับการเล่นเกมแนวแตกต่างกัน แต่ก็จะมีอุปกรณ์เฉพาะอย่างครับที่เชื่อมต่อเข้ากับตัวเครื่องเกมคอนโซลโดยตรง แล้วช่วยเพิ่มประสิทธิภาพหรือทำให้เครื่องเกมนั้นๆ มีลูกเล่นเพิ่มเติมได้ รอบนี้เราเลยจะขอพาเพื่อนๆ ไปรู้จักอุปกรณ์เสริมที่ว่านี้กันสักหน่อย โดยจะเน้นเฉพาะผลิตภัณฑ์ที่เกมเมอร์ชาวไทยน่าจะพอผ่านตามาบ้างนะครับ
1. Family Computer Disk System
ผู้พัฒนา: Nintendo
วางจำหน่าย: 21 กุมภาพันธ์ 1986
เจ้าเครื่องนี้เป็นอุปกรณ์เสริมที่ทำให้เครื่องฟามิคอม (โซนญี่ปุ่น) สามารถเล่นเกมด้วยแผ่นฟล็อปปี้ดิสค์ได้ จากเดิมที่เครื่องฟามิคอมจะเล่นเกมด้วยสื่อแบบตลับได้เพียงอย่างเดียว โดยตัวเครื่อง Family Computer Disk System จะประกอบไปด้วย 2 ส่วน ส่วนแรกคือเครื่องอ่านแผ่นฟล็อปปี้ดิสค์ และอีกส่วนคือตัวอแด็ปเตอร์ที่ต้องนำไปเสียบตรงช่องใส่ตลับของเครื่องฟามิคอมเพื่อทำหน้าที่แปลงสัญญาณ
ขณะเดียวกัน ตัวแผ่นฟล็อปปี้ดิสค์จะเป็นแบบอ่านได้ 2 ด้าน สามารถจุข้อมูลได้สูงสุด 112 KB ซึ่งเกมส่วนใหญ่ที่ทำมาในรูปแบบดิสค์จะถูกบันทึกข้อมูลลงทั้ง 2 ด้านของแผ่นกัน แต่จะมีอยู่บางเกมที่กินเนื้อที่เยอะหน่อย ก็จะมาแบบ 2 แผ่นแทน อย่างไรก็ตาม เจ้าอุปกรณ์เสริมนี้ค่อนข้างประสบความสำเร็จพอสมควร โดยทำยอดขายทั่วโลกได้ 4.44 ล้านเครื่องครับ
2. Super Game Boy
ผู้พัฒนา: Nintendo
วางจำหน่าย: มิถุนายน 1994
อุปกรณ์เสริม Super Game Boy เป็นการเพิ่มประสิทธิภาพทำให้เครื่อง Super Famicom สามารถเล่นตลับของ Game Boy ที่เป็นเครื่องเกมแบบพกพาของค่าย Nintendo ด้วยกันได้ และด้วยความที่ Game Boy มันแสดงผลด้วยภาพขาวดำ พอเอาตลับ Game Boy มาเสียบบนตัว Super Game Boy แล้วนำไปเสียบบนเครื่อง Super Famicom อีกที จึงสามารถแสดงผลด้วยภาพแบบ 64 สีได้ (แม้จะไม่เท่าจำนวนสีของเกมที่พัฒนาเพื่อ Super Famicom โดยเฉพาะ แต่ก็ถือว่าให้ความรู้สึกที่ดีกว่าภาพขาวดำไม่น้อยละครับ)
สำหรับ Super Game Boy จะมีทำออกมาทั้งเวอร์ชั่นที่รองรับกับเครื่อง Super Famicom (โซนญี่ปุ่น) และ SNES (โซนอเมริกา) สนนราคาที่ไม่แพงมากนักที่ 59.99 เหรียญสหรัฐฯ (ประมาณ 1,500 บาท ตามอัตราแลกเปลี่ยนของปีที่จำหน่าย)
3. PocketStation
ผู้พัฒนา: Sony
วางจำหน่าย: 23 มกราคม 1999
ครั้นจะบอกว่า PocketStation เป็นตัวช่วยที่เพิ่มความสมรรถนะให้เครื่อง PS1 ก็คงไม่ถูกซะทีเดียวครับ โดยเจ้าอุปกรณ์ชิ้นนี้จะมีฟังก์ชั่นการทำงานของเมโมรี่การ์ด ผสมกับนาฬิกา ตัวส่งสัญญาณแบบอินฟราเรด พร้อมจอ LCD แสดงภาพแบบขาวดำ ซึ่งเกมที่รองรับกับ PocketStation จะมีอยู่ไม่มากนัก ทว่าหนึ่งในนั้นคือเกม Final Fantasy VIII ที่จะมีมินิเกมนึงให้เราเลี้ยงนกโจโคโบะบนอุปกรณ์นี้ ซึ่งจะใช้เวลาในการเลี้ยงด้วยการอิงตามเวลาจริง (เพราะ PocketStation เองก็มีนาฬิกาในตัว) แล้วโอนถ่ายข้อมูล ผ่านฟังก์ชั่นอินฟราเรดและเมโมรี่การ์ดของ PocketStation นั่นเอง
แต่น่าเสียดายไปหน่อยที่เจ้าอุปกรณ์นี้ไม่มีวางจำหน่ายนอกประเทศญี่ปุ่น แม้ว่ามันจะทำยอดขายได้เปรี้ยงก็ตาม ด้วยจำนวนมากถึง 1.5 ล้านเครื่องเฉพาะในญี่ปุ่น โดยภายหลัง PocketStation ก็ถูกพัฒนากลายเป็นแอพลิเคชั่นหนึ่งสำหรับเครื่อง PlayStation Vita ในช่วงปลายปี 2013 ทำให้ผู้ใช้สามารถเล่นมินิเกมที่รองรับ PocketStation ผ่านเกม PS1 ที่เล่นบน PlayStation Vita (แต่โหลดมาลงได้เฉพาะเครื่องที่จำหน่ายในประเทศญี่ปุ่นเท่านั้นนะครับ)
4. 64DD
ผู้พัฒนา: Nintendo
วางจำหน่าย: 1 ธันวาคม 1999
ระหว่างที่เครื่อง Nintendo 64 ออกวางจำหน่าย ตัวเครื่องค่อนข้างมีข้อจำกัดในเรื่องของตลับเกมที่มีความจุสูงสุดเพียงแค่ 64 MB เท่านั้น ถือว่าน้อยมากเมื่อเทียบกับคู่แข่งในเจเนอเรชั่นเดียวกันอย่าง PS1 ซึ่งใช้ซีดีรอมที่มีความจุราว 650 MB ทาง Nintendo เลยพยายามเพิ่มทางเลือกให้ผู้เล่นด้วยการผลิตเครื่อง 64DD ออกมา โดยใช้สื่อชนิดใหม่ที่เรียกว่าดิสค์แม่เหล็ก แต่ดันมีความจุ 64 MB เท่าตลับ มิหนำซ้ำ Nintendo ก็เหมือนจะกั๊กๆ เจ้าอุปกรณ์เสริมนี้มากพอดู เพราะดันผลิตออกมาแค่ 1 แสนเครื่อง แถมดันจำหน่ายผ่านช่องทางการลงทะเบียนผ่านบริการ Randnet แทนที่จะส่งไปยังร้านค้าปลีกโดยตรง
สรุปแล้ว 64DD เลยต้องจอดไปก่อนเวลาอันควรโดยมีเกมที่พัฒนาลงดิสค์แม่เหล็กเพียงแค่ 9 เกมเท่านั้น ส่วนเกมที่เหลือที่ยังพัฒนาไม่เสร็จ บ้างก็โดนยกเลิก บ้างก็โดนโยกไปพัฒนาลง Gamecube ที่เป็นเครื่องเกมเจเนอเรชั่นถัดไปของ Nintendo เอง ในขณะที่ตัวเครื่อง 64DD ก็ขายไปได้เพียง 15,000 เครื่อง เท่ากับว่าอีก 85,000 เครื่องที่คาในสต็อกก็มีสถานะไม่ต่างอะไรกับเศษเหล็กเลย
5. Extended RAM Cartridge
ผู้พัฒนา: Sega
วางจำหน่าย: 20 กันยายน 1996 (1MB) / 27 พฤศจิกายน 1997 (4MB)
ยุคของ Sega Saturn ที่กำลังขับเคี่ยวกับ PS1 อย่างดุเด็ดเผ็ดมันส์ ทว่าทั้งสองเครื่องยังมีข้อบกพร่องในการเล่นเกมแนวไฟท์ติ้งบางประเภท เช่น X-Men vs. Street Fighter ที่ไม่สามารถใช้ฟีเจอร์สลับตัวละครสู้ระหว่างแมตช์เหมือนตอนเล่นบนตู้เกมหยอดเหรียญได้ โดยใครที่เล่นบนเครื่อง PS1 ก็จะมีวิธีแก้ขัดได้เพียงแค่การกดสูตรก่อนเข้าเกมเพื่อให้สลับตัวละครได้ แต่ก็มีเงื่อนไขว่าทำได้เฉพาะโหมด VS เท่านั้น แถมผู้เล่นต้องเลือกตัวละครแบบไขว้กันด้วย ยกตัวอย่างเช่น Player 1 เลือก วูล์ฟเวอรีน – ริว ทาง Player 2 ก็ต้องเลือก ริว – วูล์ฟเวอรีนแทน พอเป็นเช่นนี้ ฝั่ง Sega Saturn เลยไม่อยากให้ตัวเองเพลี่ยงพล้ำ จึงผลิตตลับ RAM ตัวที่ว่านี้ออกมาไว้เสียบตรงท้ายฝาเครื่อง คุณสมบัติของมันคือเพิ่มหน่วยความจำให้กับตัวเครื่อง ทำให้สามารถรันฟีเจอร์บางอย่างของบางเกมเพิ่มได้ ดังนั้นการมีตลับนี้ก็เลยช่วยให้ผู้เล่นสามารถสลับตัวละครในเกมแนว X-Men vs. Street Fighter ได้อย่างอิสระเหมือนเวลาเล่นบนตู้เกมอาเขตได้นั่นเอง
ข้อเสียอีกอย่างของตลับ RAM คือมีเกมรองรับกับคุณสมบัติของมันไม่มากนักครับ คือราวๆ 40 เกมเท่านั้น และโดยมากก็เป็นเกมแนวไฟท์ติ้ง ถ้าไม่ใช่คอเกมแนวนี้ การซื้อมาใช้ก็คงจะไม่ค่อยคุ้มเท่าไหร่
6. Expansion Bay
ผู้พัฒนา: Sony
วางจำหน่าย: 19 กรกฎาคม 2001
Expansion Bay ของเครื่อง PS2 ประกอบไปด้วยอุปกรณ์ 2 ชิ้น ได้แก่ อแด็ปเตอร์ ที่ทำให้เล่นเกมแบบออนไลน์ได้ โดยมีให้เลือกว่าจะใช้ช่องเสียบกับสายโทรศัพท์หรือเสียบกับสาย LAN และอีกชิ้นคือ ฮาร์ดดิสค์ ที่สามารถถ่ายโอนข้อมูลเกมจากแผ่น PS2 มาลงเพื่อเพิ่มความเร็วในการโหลดเกม (เปลี่ยนจากการใช้หัวอ่าน DVD เป็นอ่านจากฮาร์ดดิสค์แทน) ซึ่ง Expansion Bay ถูกออกแบบมาเพื่อรองรับกับ PS2 โมเดลแรกๆ ที่เป็นเครื่องอ้วนเท่านั้น ใครซื้อ PS2 รุ่นหลังๆ ที่เป็นแบบสลิมก็ทำใจเลย เพราะ Sony จะมีการตัดเอาช่องเสียบ Expansion Bay ออกจากรุ่นสลิมไปครับ
อุปกรณ์นี้มีการวางจำหน่ายเฉพาะในญี่ปุ่นและอเมริกา โดยเกมดังที่ดึงดูดให้ผู้คนสนใจซื้อ Expansion Bay ก็คงหนีไม่พ้น Final Fantasy XI (FF11) และ Resident Evil: Outbreak ซึ่งคนไทยเองก็มีการขวนขวายหาเจ้าสิ่งนี้มาเสริมบารมีเพื่อเล่นกับชาวต่างชาติเหมือนกัน แต่สุดท้ายแล้วก็พบว่าไม่เวิร์ค ปัญหาใหญ่สุดเลยก็คือ ช่วงต้นทศวรรษ 2000 อินเตอร์เน็ตในญี่ปุ่นหรือประเทศที่พัฒนาแล้วเขาจะใช้แบบไฮสปีดกัน ขณะที่บ้านเราในหลายๆ ครัวเรือนยังใช้เน็ตแบบ 56K ที่เชื่อมต่อผ่านสายโทรศัพท์กันอยู่เลย พอจะเล่นกับคนนอกประเทศก็แล็กกระจุย หลุดกระจายจ้า