ในที่สุดก็เข้าสู่เดือนพฤศจิกายนเป็นที่เรียบร้อยแล้ว! และแน่นอนวันสำคัญประจำเดือนนี้ก็ต้องเป็น “วันลอยกระทง” ซึ่งในปี 2567 นี้ จะตรงกับวันศุกร์ที่ 15 พฤศจิกายน 2567 ทั้งนี้ทั้งนั้น “วันลอยกระทง” เรียกได้ว่าเป็นอีกหนึ่งประเพณีที่สำคัญของไทยเราจนได้รับการขึ้นบัญชี “มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ“ เมื่อ พ.ศ. 2554 ในสาขาแนวปฏิบัติทางสังคม พิธีกรรม ประเพณีและเทศกาล กันเลยทีเดียว
ลอยกระทง 2567
ซึ่งแม้เราจะเติบโตมากับการลอยกระทง และได้ร่วมกิจกรรมกันมานานนมตั้งแต่เด็กจนโต แต่เคยรู้บ้างหรือไม่ว่าที่มาที่ไปของประเพณีดังกล่าวนั้นเป็นมาอย่างไร และทำไปเพื่ออะไรกันแน่? ดังนั้นในวันนี้ทางเราจึงได้ทำการรวบรวมข้อมูล ประวัติ ตำนาน และความเชื่อ วันลอยกระทง มาให้เพื่อน ๆ ได้อ่านกันเพลิน ๆ ที่นี่แล้ว!?
ทำไมถึงลอยกระทง
การลอยกระทงเป็นประเพณีที่จะมีรายละเอียดและชื่อเรียกแตกต่างกันออกไปในแต่ละภูมิภาค แม้การลอยกระทงจะเกิดจากความเชื่อที่หลากหลาย แต่หลัก ๆ นั้นคือเชื่อกันว่าการลอยกระทงเป็นการกระทำเพื่อ
- ขอขมาและอธิษฐานต่อพระแม่คงคา เทวีแห่งสายน้ำ
- สักการะรอยพระพุทธบาท
- สะเดาะเคราะห์
- บูชาพระอุปคุต
- รักษาขนบธรรมเนียม
- ความบันเทิงรื่นเริง
- ส่งเสริมงานฝีมือไทย
- สร้างความตระหนักถึงความสำคัญของแม่น้ำลำคลอง
ตำนานและความเชื่อวันลอยกระทง
ลอยกระทง เชื่อว่าเป็นประเพณีที่สืบต่อกันมาช้านานตั้งแต่สมัยสุโขทัย และไม่มีหลักฐานชี้ชัดว่าเริ่มขึ้นตั้งแต่เมื่อไหร่ โดยในสมัยพ่อขุนรามคำแหงจะมีการเรียกว่า “พิธีจองเปรียญ” หรือ “การลอยพระประทีป” ซึ่งมีปรากฏหลักฐานบนศิลาจารึกหลักที่ 1 ที่กล่าวถึงงานรื่นเริงเผาเทียนเล่นไฟที่ใหญ่ที่สุดของกรุงสุโขทัย ที่เชื่อกันว่าคืองานลอยกระทง
โดยพิธีการดังกล่าวแต่เดิมเป็นการกระทำเพื่อบูชา พระอิศวร พระนารายณ์ และพระพรหม แต่เมื่อมีศาสนาพุทธเข้าไปเกี่ยวข้อง จึงได้มีการชักโคม ลอยคม เพื่อบูชาพระบรมสารีริกธาตุและรอยพระบาทของพระพุทธเจ้า
ทั้งนี้นอกจากความเชื่อดั้งเดิมเรื่องการบูชาสักการะเทพต่าง ๆ แล้ว ในวันลอยกระทงยังมีความเชื่อที่น่าสนใจเพิ่มเติม ทว่าอัตราการเกิดเอฟเฟกต์นั้นไม่ได้มีคนออกมายืนยันว่าเชื่อได้กี่เปอร์เซ็นต์ ดังนั้นก็ฟังหูไว้หู ใช้วิจารณญาณกันด้วยเน้อ
- กระทงคว่ำ = งานเข้า
- เวลาที่เราลอยกระทงต้องระวังอย่าให้มันคว่ำ เพราะถ้ามันคว่ำจะเป็นลางร้าย อาจเกิดเรื่องไม่ดีขึ้น!?
- ลอยกระทง = ได้สาว ได้ผู้
- นี่คือหนึ่งในเทศกาลสำหรับคนโสดที่อาจจะ ได้ผู้ ได้สาว ควงแขนกลับบ้านไปแบบอิ่มเอม แต่เรื่องนี้จริงหรือมั่ว ชัวร์หรือไม่ อันนี้บอกเลยว่าไม่รู้จริง ๆ เหตุผลของคนโสดเป็นเรื่องที่ยากแท้หยั่งถึงน้อววว
- ใส่เหรียญในกระทง = เงินไหลมาเทมา
- เวลาลอยกระทงหากเราใส่เหรียญลงไปจะนำความมั่งคั่งมาสู่เรา…. แต่ก่อนจะถึงเรา ความมั่งคั่งพวกนั้นที่แน่ ๆ คงถึงเหล่าคนที่เตรียมสอยกระทงเราก่อนแล้วแบบชัวร์ ๆ ฮาาาา
- ตัดเล็บใส่กระทง = สิ่งชั่วร้ายจงออกไป!
- ทิ้งเคราะห์ลอยไปกับกระทงตามสายน้ำ เรื่องร้าย ๆ ก็ลอยตามไปด้วย มันคือความเชื่อที่ว่าเป็นการเอาของไม่ดีออกจากตัวนั่นแหละนะ
- ลอยกระทง = จบงานนี้เราเลิกกัน!
- นี่คือตำนานที่โด่งดังตามย่านมหาลัย และสถานที่ยอดนิยมก็หนีไม่พ้น สระน้ำจุฬาฯ, สระน้ำหน้าหอประชุมใหญ่ ม.เกษตร, สระบัวหน้าคณะศึกษา ม.บูรพา และสระแก้ว ม.ศิลปากร ซึ่งเชื่อกันว่าหากเราไปลอยกระทงกับแฟนตามสถานที่เหล่านี้ กลับมาความสัมพันธ์จบแน่นอน!? แต่ใด ๆ เหตุผลจริง ๆ คืออะไร ใครเล่าจะรู้…
- กระทงแยก = ความรักก็เช่นกัน
- อีกครั้งกับความเชื่อเกี่ยวกับความรัก ซึ่งความเชื่อนี้คือ หากเรากับแฟนไปลอยกระทงด้วยกัน แต่กระทงของเรากลับลอยแยกจากกัน นั้นเป็นเหมือนกับการบอกกลาย ๆ ว่าความรักของเราจะจบลงที่การแยกทาง ในขณะที่หากกระทงของเราลอยออกไปคู่กัน ก็นับว่าเป็นลางดีที่เราจะไม่แยกจากกัน….
- อาบน้ำท่ามกลางแสงจันทร์ = เพิ่มพลังชีวิต
- นี่คือความเชื่อที่น่าสนใจเลยทีเดียว กับการที่เชื่อว่าน้ำที่อาบแสงจันทร์จะช่วยชำระล้างบาป และปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายได้ อีกทั้งยังทำให้พลังชีวิตและบารมีของคนที่ได้อาบน้ำท่ามกลางแสงจันทร์เพิ่มพูนขึ้นด้วย แต่เรื่องนี้ช่างน่าสนใจทีเดียว เพราะการอยู่ท่ามกลางธรรมชาติ อย่างน้อยก็ช่วยปลอบประโลมจิตใจให้เราสดใสผุดผ่องได้ไม่มากก็น้อยแหละ แต่ใด ๆ อย่ากระโดดลงน้ำท่ามกลางผู้คนที่กำลังลอยกระทงเล่า!?
คำถามที่พบบ่อย
วันลอยกระทง ปี 2567 (2024) ตรงกับวันไหน
วันลอยกระทงของทุกปีจะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติไทย ส่วนปฏิทินสุริยคติที่เราคุ้นเคยก็ตรงกับช่วงจะเดือนพฤศจิกายน ที่เป็นช่วงฤดูน้ำหลากและมีพระจันทร์เต็มดวง ซึ่งวันลอยกระทง ปี 2567 (2024) นี้ก็ตรงกับวันศุกร์ที่ 15 พฤศจิกายน 2567 (2024)
ลอยกระทงออนไลน์ (Online) ได้ที่ไหน
แหม่ สำหรับเกมเมอร์อย่างเรา ๆ แม้จะอยากไปร่วมงานรื่นเริง แต่การออกไปข้างนอกก็เป็นเรื่องที่เปลืองพลังงานใช่ไหมเล่า!? ดังนั้น เราเลยรวบรวมเว็บไซต์ที่ให้เพื่อน ๆ ได้ร่วมกิจกรรมลอยกระทงกันแบบออนไลน์ปี 2567 (2024) มาให้ที่นี่แล้ว!?
ขอบคุณข้อมูล/ภาพจาก : กรมส่งเสริมวัฒนธรรม, สารานุกรมเสรีด้านวัฒนธรรม (กระทรวงวัฒนธรรม), รัฐบาลไทย
ติดตามข่าวสารวงการบันเทิง ได้ที่ Online Station
